Complicaties
In het merendeel van de gevallen gaat het zetten van een tatoeage zonder problemen. Er zijn echter toch enkele risico's waar rekening mee gehouden dient te worden. Bij een klein deel van de tatoeages kunnen er namelijk afwijkingen of huidklachten optreden, waaronder jeuk, bulten, pijn, een opgezette tattoo of wonden. Het stellen van de juiste diagnose qua huidaandoening is belangrijk voor de behandelingen. Voorbeelden van huidaandoeningen zijn: allergieën, infecties, littekenvorming en auto-immuun huidziekten (psoriasis, sarcoïdose en lichen planus).
Opmerking: volg ons ook op onze Instagram voor de laatste updates.
Tattoo allergie
Soms kunnen er allergische reacties optreden tegen de tatoeage-inkt. Dit is een overdreven reactie van het afweersysteem op de kleurstof (of pigment) of een ander bestanddeel in de tattoo-inkt. Deze reacties kunnen zich uiten door middel van één of meer van de volgende klachten: opgezette of verheven tatoeage, jeuk, bultjes, schilfering, huidknobbels of (zeer zelden voorkomend) open wonden of blaren.
De allergische reacties kunnen zich voordoen bij alle kleuren inkt, maar voornamelijk bij de rode kleur. De klachten kunnen weken en soms zelfs jaren na het plaatsen van de tattoo optreden. Vooralsnog is het niet te voorspellen wanneer en óf iemand een allergische reactie op de inkt zal krijgen. Elke persoon heeft een uniek immuunsysteem en de huid reageert per persoon op een andere manier. Dus ook tatoeëerders kunnen dit niet voorspellen.
Overigens worden er niet alleen allergieën gezien op de tatoeage-inkt, ook kan een allergie voorkomen op de (latex)handschoenen van de tatoeëerder of de tattoo aftercare producten.
Allergische reactie op rode tatoeage-inkt
Behandeling
De behandeling is lastig en er kan niet altijd een gewenste oplossing worden gevonden. Toch zijn er verschillende mogelijkheden: zalven of crèmes, injecties of specifieke laserbehandelingen.
Auto-immuun huidziekten
Auto-immuunziekten zijn ziekten van het afweersysteem. Normaal gesproken beschermt ons afweersysteem ons tegen infecties zoals bacteriën of virussen. Bij een auto-immuunziekte werkt het afweersysteem niet goed en worden ook de gezonde, eigen cellen van het lichaam aangevallen. Er zijn vele auto-immuunziekten die zich kunnen uiten in de huid: psoriasis, lichen planus, sarcoïdose, vitiligo, lupus erythematodus, lichen sclerosus, etc. Sarcoïdose kan zich bijvoorbeeld (als eerst) uiten door een opgezette tatoeage (foto). Een opgezette zwarte tatoeage hoeft echter niet gelijk te beteken dat dit door sarcoïdose wordt veroorzaakt.
Opgezette zwarte tatoeage
Het is bekend dat auto-immuun huidziekten zich juist kunnen uiten in een tatoeage. Er wordt gedacht dat dit wordt veroorzaakt door het proces van het tatoeëren zelf, dit kan namelijk zorgen voor een lokale opvlamming van de aandoening. Dit prikkeleffect wordt het ‘Koebner’-fenomeen genoemd. De prikkel van het tatoeëren triggert het afweersysteem, waardoor de auto-immuunziekte opkomt op die specifieke plek. Niet alleen tatoeëren kan voor deze prikkel zorgen, ook een val of operatie kunnen het immuunsysteem triggeren. Soms zijn de huidafwijkingen in de tatoeage de eerste uiting van zo'n auto-immuunziekte. Het op tijd en correct diagnosticeren van deze aandoeningen is daarom belangrijk.
Psoriasis vulgaris in recent gezette tatoeage
Behandeling
Over het algemeen bestaat de therapie uit specifieke zalven met corticosteroïden. Bij sommige auto-immuunziekten kunnen ook andere organen dan de huid betrokken zijn, zoals bij sarcoïdose of lupus erythematodus. Ook is er een bepaalde aandoening waarbij er zwelling ontstaat van zwarte tatoeages met tegelijkertijd klachten aan de ogen: tatoeage geassocieerde uveïtis. In deze gevallen kan er behandeld worden met tabletten, zoals Plaquenil (hydroxychloroquine), methotrexaat of (tijdelijk) prednison.
Infecties
Ondanks de hygiënerichtlijnen zijn infecties nog steeds de meest voorkomende complicaties bij tatoeages. Deze worden voornamelijk veroorzaakt door bacteriën of virussen die de huid binnendringen tijdens of kort na het tatoeëren. Dit kan gebeuren door een onvoldoende gedesinfecteerde huid of naald, besmette tatoeage-inkt of onvoldoende hygiëne in de tattoo aftercare door de cliënt. Vaak is de manier van besmetting echter niet te achterhalen.
Het is belangrijk dat een infectie op tijd wordt ontdekt om schade te voorkomen.
Behandeling
De behandeling is afhankelijk van het veroorzakend micro-organisme (bacterie, virus, schimmel of parasiet). Bij een bacteriële infectie wordt er behandeld met antibiotica (tabletten of crèmes), bij een virale infectie met antivirale middelen.
Klachten door tattoo verwijdering
Ondanks dat de pigmentlaser beschouwd wordt als de meest onderzochte en veiligste manier om tatoeages te verwijderen, kunnen er toch complicaties ontstaan zoals littekens of verbleking van de huid (hypopigmentatie). Soms is dit door foutief gebruik van de laser of een verkeerde laser. Echter, ondanks goed gebruik van de juiste laser, zijn deze complicaties soms niet te voorkomen.
Overigens worden op de Tattoo poli ook regelmatig problemen gezien die veroorzaakt zijn door gebruik van alternatieve tattoo verwijderingsproducten, zoals crèmes of zalven die een bijtende/etsende werkingen hebben. Hierdoor ontstaan er heftige wonden in de huid, met soms littekens tot gevolg.
Littekens en pigmentafwijkingen na het gebruik van alternatieve tattoo verwijderingsproduct.
Overige huidreacties
Er zijn nog tal van andere complicaties die door het tatoeëren in de huid kunnen ontstaan. Voorbeelden hiervan zijn littekens, keloïd, blow-out of pigment verschuivingen en verkleuringen.
Blow-out bij zwarte tattoo
Een andere, veelal nog onbekende complicatie is ‘neurosensorische pijn of jeuk’ in een tattoo. Dit is een nog onbegrepen aandoening waarbij er een heftige neurogene jeuk of pijn bestaat, exact ter plaatste van de tattoo. De tattoo ziet er normaal uit en er zijn geen afwijkingen zichtbaar. De oorzaak en het ontstaansmechanisme van deze aandoening is nog onbekend.
Meer informatie over veilig tatoeëren? Ga naar de site van het RIVM.